Selanikli Esad Dede’den tasavvuf, Zekai Dede’den musiki meşk eden Ahmet Avni konuk’un, güftelerini de irticalen kendisinin yazıp bestelediği ve öğrencisi Hacı Emin Dede tarafından hamparsum notasıyla kağıda dökülen bu eseri ilk kez günümüz nota sistemiyle kitap olarak yayınlanıyor.
Fihrist-i Makamat gerçekte musiki severlerin yabancısı olduğu bir eser değildir: Biraz ayrıntıya girmiş hemen tüm nazariyat kitaplarında bu eserden birkaç ‘küpe’nin notasına rastlanır. Çünkü eski kaynaklarda adı geçen, dolayısıyla zamanında terkip edildiği ve kullanıldığı kesin olan öyle makamlar vardır ki, bugün bu makamlardan yaşayan tek örnek, Fihrist-i Makamat’taki ilgili ‘küpe’dir. Tarz-ı Nevîn ve Mâverâünnehr makamları, buna yalnızca iki örnektir.
İlk olarak 150 makamı hedefleyen Konuk, 119. makamı bitirince eseri yeterli görmüştür. “Musiki edebim bozulur” diye nota öğrenmeyi reddeden ünlü bestekâr, Fihrist-i Makamat’ı öğrencisi Neyzen Hacı Emin Dede’ye geçirmiş, o da bu emanetin değerini bilerek eseri Hamparsum notasıyla kâğıda dökmüştür. Daha sonra, hem Ahmet Avni Konuk’un hem de Neyzen Hacı Emin Dede’nin öğrencisi Dr. Emin Kılıç Kale, oğlu Yılmaz Kale’ye bu notaları temize çektirmiş, aynı zamanda şimdi kullanmakta olduğumuz yeni notalara çok yakın olan Rauf Yektâ sistemi ile de yazmıştır. Ünlü notist Ziya Akyiğit’in de, bu eserin Arel-Ezgi sistemine uygun bir elyazması mevcuttur.
Biz bu eseri, tartışmasız sanatsal değerinin yanı sıra ‘sonsuza kadar sürecek bir nazariyat dersi’ olarak da görüyoruz. O nedenle, diğer yayınlarımızda da eğitim amaçlı olarak hep çıkardığımız “midi formatında” enstrümantal müzik CD’lerini bu eser için de oluşturduk.
Kuşkusuz, bu eseri sindirmenin tek yolu, bir ustadan meşketmek, en azından canlı icra kaydını dinlemektir. Günümüzde bu eseri bir usta ile geçme olanağına son derece az sayıda kişi sahiptir. Canlı bir icra kaydını, musikişinasların destek ve katkısıyla bir gün çıkarmak herkesin hedefi olmalıdır. Biz, bu eserle bir an önce olabildiğince çok kişinin tanışmasını arzuladığımız için, bir ara çözüm olarak “midi formatında” enstrümantal CD’yi sunuyoruz. Bu CD, amatör müzisyenlere ve araştırmacılara yalnızca bir fikir verebilecek niteliktedir.
M.Kemal Karaosmanoğlu ( Yayına Hazırlayan)